ABD Senatosu'nun Silahlı Hizmetler Komitesi, gelecek yılın Ulusal Savunma Bütçesi'nde, F-35 savaş uçaklarından 95 adet üretilmesi için 9,1 milyar dolarlık bütçeye onay verildiğini açıkladı. Komite ayrıca, Lockheed Martin tarafından üretilen savaş uçaklarından, daha önce Türkiye'ye satılan ancak teslim edilmeyen altı adedinin ABD Hava Kuvvetleri tarafından kendi kullanımı için modifiye edilmesine de onay verdi.
Söz konusu kararlar, 2021 ABD Ulusal Savunma Bütçesi'nin Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'nde görüşülen yasa taslağında yer alıyor. Taslağın yasalaşması için süreç devam ediyor. Uçaklar, Ankara'nın Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın almasından kaynaklanan anlaşmazlık nedeniyle Türkiye'ye teslim edilmemişti. ABD ve NATO, S-400'lerin NATO sistemleriyle uyumlu olmadığı ve bazı gizli askeri bilgilerin Rusya'nın eline geçebileceği gerekçesiyle Türkiye'ye tepki göstermiş, bu kapsamda, Türkiye, proje ortağı olduğu F-35 yeni nesil savaş uçaklarının üretim sürecinden çıkartılmıştı. Projeyi yürüten ABD'li savunma şirketi Lockheed Martin, Türkiye'de üretilen parçaların Mart 2020'den itibaren ABD'de üretileceğini açıklamıştı.
Türkiye 100 uçak sipariş etmişti
Türkiye uçakların kokpit göstergelerinden iniş takımlarına kadar yüzlerce parçayı üretiyordu. Aynı zamanda filosuna katmak üzere yaklaşık 100 kadar uçak sipariş etmişti. Bu arada Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'nin kabul ettiği savunma bütçesinin toplam büyüklüğü ise 740 milyar dolar olarak açıklandı. Bütçede asker maaşlarından, Çin'le rekabet için alınması planlanan askeri ekipmanlara kadar, çok sayıda kalem bulunuyor.
Askerlerin barışcıl gösterilere karşı kullanılmasına yasak
Yasalaşmadan önce birkaç aşama daha geçirmesi gereken, savunma bütçesi tasarısında Amerikan İç Savaşı'ndaki Güneyli generallerin adını taşıyan üslerin adının değiştirilmesi destekleniyor ve barışçıl gösterilere karşı askeri güçlerin kullanılması yasaklanıyor. Ayrıca, koronavirüs salgını sonrası ortaya çıkan, Amerikan şirketlerinin tedarik zincirinde Çin'e bağımlılığı azaltmak için çeşitli önlemler de öngörülürken, aşı ve biyoteknoloji çalışmalarına 44 milyon dolarlık bütçe ayrılıyor.
Komiteden geçen bütçe tasarısının yasalaşması için, Demokrat Parti'nin çoğunluğu oluşturduğu Temsilciler Meclisi'ndeki tasarıyla uzlaştırılması ve daha sonra Kongre'den geçmesi gerekiyor. Tasarı, son olarak imzalayıp yasalaştırma ya da veto etme yetkisi bulunan Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'a gönderilecek.