Türkiye’de etkili olan Eyyamı Bahur Sıcakları, karada olduğu gibi uçakla seyahat eden yolcuları da bunalttı. Dilimize Arapça'dan gelen ve yaz aylarının en sıcak ve boğucu günlerini ifade etmek için kullanılan Eyyamı Bahur, her yıl temmuz ayının sonu ile ağustos ayının başına denk geliyor.
Eyyamı Bahur sıcakları vatandaşları bunaltırken, sinirli ve huzursuz da yapıyor. 40’lı derecelerde seyreden hava sıcaklığı sonucunda havayolu yolculuklarında kuraldışı yolcu vakalarında artış yaşanıyor. Görüşlerine başvurduğumuz sektör kaynakları, aşırı sıcakların yolcuları da bunalttığını, bunun sonucunda kural dışı yolcu vakalarında artış yaşandığını belirttiler.
KURAL DIŞI YOLCU NEDİR?
Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu’nun (ICAO) tanımına (ICAO Annex 17, 2011) göre, bir havalimanı veya uçakta davranış kurallarına, havalimanı personeli veya uçuş ekibinin talimatlarına uymayan ve bu nedenle havalimanı ya da uçak içinde düzeni bozan yolculara kural dışı yolcu deniliyor. Kural dışı yolculara ilk, uçağa binmeden önce havalimanı terminaline girişlerde güvenlik kontrolleri sırasında rastlamak mümkün. Metal dedektör kapısından geçerken sinyal verilmesi üzerine itirazla başlayan tepkiler, görevlilere hakaret düzeyine varınca, olay yerine polis çağrılıyor. Kurallara uymayan kişilerin ifadesi alınıp olayla ilgili tutanak tutuluyor.
Uçaklarda karşılaşılan en yaygın kural dışı yolcu örneklerine alkolün dozunu kaçırdıktan sonra kabin memurlarına karşı saldırgan hareketlerde bulunmak, başka yolcularla herhangi bir sebepten dolayı kavga etmek, uçuş güvenliğini tehlikeye düşürecek, korku ve panik yaratacak söylem ve hareketlerde bulunmak gibi örnekleri sayabiliriz. Bunlara pilotları tehdit etmek, kabin ekiplerine sözle veya elle tacizde bulunmak gibi vakaları da ekleyebiliriz.
GECİKMELER VE UÇAKTA KLİMALARIN ÇALIŞTIRILMAMASI
Yolcuları sinirlendiren olaylardan belki de en sık yaşananı, uçuşun gecikmeye girmesi. Özellikle yoğun yaz operasyonunda uzun süreli rötar, kavgalara varan yolcu tepkilerine neden oluyor. Bu örneklerin yanı sıra inen veya kalkacak uçağın açığa park etmesi ve otobüslerdeki yoğunluk, uçak park halinde iken klimaların çalışmaması, uçağa binişin (boarding) yavaş ilerlemesi ile kliması olmayan körük içlerinde uzun bekleyişler yolcuları agresif hale getiriyor. Aşırı kalabalığa bağlı kuyrukların oluştuğu yerlerde sabrı tükenen yolcular görevlilerle sert tartışmalara girebiliyor.
Yukarıda saydığımız durumlar yolcuları kurallara karşı gelmeye zorluyor ve dozun aşılması halinde kural dışı yolcu vakaları oluşuyor.
NE GİBİ CEZALAR UYGULANIYOR
Havayolu şirketleri uçuş emniyetini bozan, şirketleri maddi zarara uğratan yolculara karşı çeşitli yaptırımlarda bulunabiliyor. Eylemin şiddetine göre bazı kural dışı yolcular kara listeye alınıp söz konusu havayolu şirketi ile ömür boyu uçuştan men edilebiliyor. Bunun yanı sıra para ve hapis cezaları da veriliyor. Terör ve uçak kaçırma girişiminde bulunma gibi çok tehlikeli eylemlerde, eylemi yapan kişi veya kişiler mahkemelerde yargılanıp ceza alıyor.